HACAMAT NEDİR?
Hacamat tedavisi , vücut doku ve organlarından toksinlerin atılmasında kullanılan en eski ve en etkili yöntemlerden biridir .
Deri ve derialtında biriken vücuda zarar veren ağır metallerin, toksik maddelerin özel vakumlu kupalar ile vücut dışına alınma işlemidir.
Vejetatif sinir sisteminin regüle edilebildiği kolay uygulanabilen doğal bir tedavi yöntemidir.
“Hacamat”, “Hicamet”; tıkanıklık olan ve/veya en fazla zararlı maddelerin toplandığı vücuttaki uygun noktalardan; bardak, kupa, kavanoz, bambu, çömlek, plastik kap, boynuz v.s. kullanılarak, doğru yöntemlerle negatif basınç uygulanarak oluşturulan vakum ile bölgesel konjesyona sebep olacak şekilde deri ve deri altı dokuların çekildiği, belli bir süre sonra da aynı bölgeye ince keskin uygun steril aletlerle (Bisturi, hacamat bıçağı, zembereği, jileti, kalemi, v.s. gibi), ideal sayıda, yüzeyel hafif çiziklerin atıldığı ve dokunun kanatıldığı; daha sonra da tekrar uygun temiz kupa benzeri cisimlerle ve negatif basınç oluşturularak kanın açık renk oluncaya kadar veya lenf sıvısı geldiği anlaşılıncaya kadar veya planlanan süre bitimine kadar çekildiği, bağ dokusundaki yüklenmelerin azaltıldığı, kan, vücut sıvıları ve atıkların, toksinlerin çekildiği geleneksel bir tedavi yöntemidir
Bu işleme “kanlı hacamat” da denir, ama Türkçede hacamat denilince akla daha çok gelen de budur
Normal şartlarda vücuttan elimine edilemeyen veya atılamayan bazı toksik maddelerin, kalıntıların vücuttan atılma şekli olarak da tarif edilmektedir
Hacamat tedavisi hem sağlıklı hastalara (yaşlanmayı geciktirme tedavisi, gençleştirme amaçlı) hem de rahatsızlıkları olan kişiler için endikedir.
HACAMAT ETKİ MEKANİZMALARI
1.ANALJEZİK ETKİ
2.SEDASYON ETKİSİ
3.HOMEOSTAZİS ETKİSİ (AKUPUNKTUR NOKTALARI)
4.İMMÜNİTEYİ ARTIRMA
5.PSİKOLOJİK ETKİ
6.MOTOR TAMİR ETKİSİ
7.CCI (KRONİK KONSTRÜKTİF İNJURY) ETKİSİ
8.CUTO-VİSSERAL ETKİ
9-DETOKS ETKİSİ
10-LENFATİK DRENAJ ETKİSİ
Bu yöntem; Qi, kan ve lenf akımının artmasını sağlar, analjezik etkiye yol açar, şişliği azaltır; geleneksel tıbba göre rüzgâr, soğuk ve nem gibi patojenlerini kovar
Vakum etkisiyle oluşan hasar sonucu ve yüzeye çekilme nedeniyle, dokulardaki sirkülasyon yapamayan durgun kan ve kötü yapışkan sıvılar yukarı çıkarlar, oluşan bu sağlıklı dolaşım ile meydana çıkan oksijen, canlı hücre ve besin koridoru sayesinde, hücreler daha hızlı yenilenirler
Vücutta ekstrasellüler matrikste sürekli sıvı bulunur. Bu sıvı hücrelerin besin ve oksijen ihtiyacını karşılarken, metabolik atıkları lenfatik kapillerlere taşır. Kapiller bölgenin giriş ve çıkışı arasında 20mmHg kadar basınç farkı vardır. Her gün yaklaşık 30 litre sıvı kan kapilerinden hücreler arası bölgeye geçiş yapar. Bunun 27 litresi tekrar kan kapilerlerine geri döner. Hücreler arası sahada kalan yaklaşık 3 litrelik sıvı, lenf kapillerlerindeki lenfa’dır. Lenfa, lenf damarları yolu ile venöz sisteme taşınarak dolaşım sistemine geri döner. Uygun bölgeye uygulanan kupalar cilt ve kılcal damarlarda basınç ve çekiş kuvveti oluşturur ve bu alanda interstisyel sıvı ve extrasellüler matriksden gelen sıvılar birikir.
Kupa terapisi; ölü, statik kan, lenf, hücresel enkaz, patojenik faktörler ve vücutta mevcut toksinlerin olduğu yerde, durgun plazma ve hastalığın yüzeye derin doku katmanlarından taşınmış olduğunu gösterir. Yani içeriden hastalıkları dışarıya çıkarır. Zira hastalıklar TCM’ye göre dışta başlar, sonra içe geçer, sonra hem iç hem dışta gözlenir
Özellikle bağ dokusuna atılan toksinlerden (Hücre metabolik atıkları, hücrenin kullanılamadığı sentetik maddeler, gıda katkı maddeleri-MSG, rafine gıdalar (Şeker, un, süt ürünleri, v.b.), hayvansan ürünlerdeki hormonlar-zeno östrojenler, fitalat, bisfenol-A (PVC sertleştiriciler), kimyasallar, gıda koruyucular, Fe, Hg, Cu, Cd, Al gibi ağır metaller, özellikle Kefal, Kalkan, Barbun, Lüfer, Mezgit, Somon balığı gibi derin su balıkları ve kültür balıklarındaki ağır metaller, temizlik malzemeleri, kişisel hijyen ürünleri-şampuandaki köpürtücüler, yeşil olmayan etiketli diş macunları, mikroorganizmalar, kısa sürede büyütülen tavuklar ve yemli hayvanlara verilen yabancı ve sağlığa zararlı maddeler, ilaçlar; GDO’lu yiyecekler(glikoz şurubu, geni değiştirilmiş buğday (Normalde 14 kromozomdur) haricindekiler, mikroorganizmalar, ilaç artıkları, şehir suyundaki maddeler (Cl, Florür), endüstriyel hava kirliliği, yoğun duygu ve düşünce sonrası maddeler…) arınılmasına yardımcı olur.
Lenfatik sistemi, venleri, arterleri ve kapillerleri aktive eder, temizler. Variköz venleri destekler. Kolon tıkanıklıklarını düzeltir
VSS veya nörovejetatif sistemin regülasyonunda hızlı etki eden, bağ dokusundaki aşırı yüklenmeyi hızlı boşaltan bir yöntemdir. Nöro-vejetatif sistem disfonksiyonlarını (Tolerans sınırının aşılması sonucu ortaya çıkan uyarı fazlalığı ve yoğunluğu, perfüzyonun bozulması, lenfatik dolaşımın bozulması, enformasyonun bozulması, yapının bozulması, doku ve organsal dejenerasyon-enflamasyon gibi) regüle etmektedir
Bağ dokusunda birikim fazla ise bağ dokusu dolmuş ise uygulanılacak tedavilerin başarısı azalacaktır. Bağ dokusundaki yüklenmeyi azalttığı için, hem destekleyici tedavi yöntemi olarak kullanılır; hem de, nöro-vegetatif sistem disfonksiyonlarının hızlı bir şekilde düzelmesine sebep olmaktadır
Bağ dokusundaki yüklenmenin kupa terapisi ile boşaltılabilmesi sonucunda akupunktur tedavisinde kullanılan iğne sayısının da azaldığı gözlenmiştir.
Cildi tazeler, cilt gerginliğini, çatlakları giderir. Ve var olan en etkili derin masaj yöntemidir
Kapı kontrol teorisi, No-siseptif afferent teori, Endorfin teorisi, Merkezi olarak 5-HT seviyelerini yükselttiği; Endorfin salınımını arttırdığı; Ağrı kesici özelliği olduğu; Çeşitli kas spazmlarını ve eklem ağrılarını iyileştirdiği; Beyin fonksiyonlarını canlandırdığı düşünülmektedir
Klinik çalışmalar ile ispatlanmış bir faydası da vücudun ürettiği tabii kortizonu arttırmasıdır. Bu da hacamat sonrası ağrılı durumların azalmasını, hatta bulunan diğer ağrıların da yok olmasını sağlaması ie analjezik etkisi ortaya çıkar.
Emilerek biriken kanın vücudun dışına çıkarılması esnasında hasta hücre parçalanır ve prostaglandin maddesi ortaya çıkar. Prostaglandinler, vücutta doğal olarak üretilen bir grup yağ asitleridir ve hormonlara benzer şekilde hareket ederler. Bu maddeler parçalanma ve hasta hücrenin dışarı çıkması esnasında ağrı hissettirir. Kortizonun sırlarından bir tanesi onun ağrıyı kesme kuvvetidir. Hücreyi kontrol altına alarak prostaglandin maddesinin çıkmasını engeller ve acı anında kesilmiş olur. Bu özelliğinden dolayı kortizon hatta “tıbbi sihir” olarak adlandırılmaktadır. Ne var ki hasta hücrenin parçalanmasına engel olmak vücudun tabiatına aykırıdır.
Hacamattan hemen sonra kortizon oluştuğu için de prostaglandin kaynaklı olsun ya da olmasın birçok ağrı yok olur.
Sonuç olarak; hacamat, ilaçtan farklı olarak, vücutta kalarak atılmadığı müddetçe ciddi hastalıklara sebep olan atıkları herhangi bir zarar vermeden çıkarmaktadır, aynı zamanda da kortizon salgılanmasını arttırmaktadır
Uygun biçimde yapılan hacamat uygulamasından sonra, hastada belirgin biçimde bir rahatlama meydana gelir
Hacamat ile birlikte ve sonrasında yapılan EEG ölçümlerinde delta ve teta dalga aktivitelerinde azalma olduğu tespit edilmiştir
Bu nedenle de; depresyon, madde bağımlılığı, anksiyete, epilepsi gibi rahatsızlıkların tedavisinde etkili olduğu ifade edilmektedir
Beyin dopamin seviyesi, hacamattan sonra artmaktadır. Orta beynin retiküler formasyonunun ve beynin diğer önemli bölgelerinden sağlanan etkiyle sedasyon etkisinden başka trankilizan ve teskin edici etkisi ile de psikolojik etkilerini ortaya çıkarır. Bu nedenle hacamat önemli mental hastalıklarda da etkili olmaktadır
Kupaterapi de yapılan intradermal çizikler, sempatik sinir sistemini regüle eder. Nöral sistem üzerinde temel etki olan serotonin, dopamin, endorfin, kalsitonin gen ilişkili peptid (CGRP) ve asetilkolin gibi nörotransmitterleri ve hormonları regüle eder ve nöralterapi eşdeğeri etki alınır. Yaş kupa terapisinin nöronların negatif yükü üzerine de etkili olduğu düşünülmektedir.
AKUPUNKTUR NOKTALARINDAKİ ETKİSİ
Hacamat ta sıklıkla Akupunktur noktaları kullanılır.
Yapılan uygulama ile vücuttaki organlar arasında hemeostazisin sağlanması ve organlar arası enerji dengesi sağlanarak tedavi edici etki oluşur. Karaciğer veya böbrek noktaları hacamatta kullanıldığında lokal etki yanında sistemik mekanizma devreye girmekte ve organların disfonksiyonu düzelmektedir.
Özellikle akupunktur noktalarına ve lokal ağrılı bölgeye uygulanabilir. Kupa terapisinde seçilen noktaların genellikle akupunktur noktaları olması nedeniyle, tedavi ile akupunktur noktaları da uyarıldığı için, kupa terapisi bütün diğer etkilerinin yanında; akupunktur benzeri etkileri de göstermektedir .
Özellikle de organların yansıması olan; akupunktur back-shu noktalarına yapılan uygulama ile gerek arteriyo-venöz, gerekse lenfatik dolaşım düzenlenmekte, böylelikle o organların üzerindeki stres azalmaktadır. Akupunktur noktalarına yapılan uygulama ile organlar arası enerji dengesi ve bütün sistemin düzenlenmesi sağlanarak tedavi edici etki oluşturulur
DERİNİN ÇİZİLMESİ ETKİSİ (İMMUN SİSTEM AKTİVASYONU) ile hacamat sonrasında gama globulinler, antikorlar ve diğer substansların yükseldiği, beyaz korpusküllerin çoğaldığı gözlenmiştir. RES aktivasyonu ile antikor titrasyonunun 2-4 katı kadar fazlalaştığı gözlenmiştir
Mihcem çiziği ile akut mikrotravma ile oluşan yapay lokal inflamasyona bağlı olarak immün sistemin uyarılması sonucunda; Epidermiste langerhans hücrelerinin uyarılması ile deriye has immünite oluşur ve NO (Nitrik Oksit), beta endorfin, ACTH, serotonin salınımı uyarılır. Deride dermis katında bulunan makrofaj ve histiyositlerin uyarılması ile de interferon ve tümör nekroz faktörü (TNF) gibi immün yanıt ürünlerinin düzeyi artarak bağışıklık sistemi güçlendirilir
Kupa terapisi yoluyla akut travma ile oluşturulan yapay lokal inflamasyona bağlı olarak immün sistemin uyarılması (Dermiste bulunan makrofaj ve histiyositler) ile interferon ve tümör nekroz faktörü (TNF) gibi immün yanıt ürünlerinin düzeyinin artırarak bağışıklık sistemini güçlendirir.
İmmünolojik çalışmalar kupa terapisinin immün yanıtları modüle ettiği ve bu yolla hastalık aktivitesini ve prognozu iyileştirebileceği yönünde tespitler vardır. HEADZONE, Mackenzie zonları ile cuto-visseral ve vissero kutenöz refleks arkı uyarılarak organlara etki oluşturulur
21 gün süresince yaranın iyileşmesi devam ettiği için; uyarı da 3 hafta boyunca sürmektedir
KUPA TERAPİSİ UYGULAMASI NASIL OLUR ?
Tıbbi bilgiden yoksun ve sterilizasyona dikkat edilmeden yapılan hacamatlarda damar sinir kesisi, kanla bulaşabilen hastalıklar ve enfeksiyon gelişebilir. Fazla kupa kullanıldığında kansızlığa neden olabilir. Akupunktur açısından Qi yetmezliği bulgularını derinleştirebilir. Bu yüzden hacamat tedavisi hekim kontrolünde hastanın muayenesi ile belirlenen tedavi protokokü çerçevesinde pek çok faktöre göre uygulanır.
Hacamat; Hijyenik ortamda ve bir sağlık bakanlığı onaylı kuruluşunda yapılmalıdır.
Yapılacak bölgenin belirlenmesinde; Anatomi, organ izdüşümü, segment, reflex arkı, cutanovisseral yol, dermatom ilişkisi, akupunktur noktaları gibi daha pek çok tıbbi bilgi gereklidir.
Hangi hastaya kaç kupa gerektiği, kaç çizik olacağı, uygulama yeri, uygulama sıklığı; hastanın hastalığına, yaşına, kilosuna, tahlillerine vb. incelenilerek uygun tedavi edici akupunktur ve hacamat noktaları tespit edilir.
Bölge temizliği yapıldıktan sonra tek kullanımlık kupalarla vakumlanır. Vakumlama işlemi hem kılcal damarlardaki toksin vb. deri altına toplanmasını hem de bir miktar bölgesel uyuşmayı sağlar.Böylece temas yüzeyine negatif basınç uygulanır ve dokular kupa içine çekilir. Bir müddet sonra lokal kan stazı, lokal konjesyon oluşur ve iyileştirici etki başlar
Hasta şikayetine uygun sayı ve derinlikte mikro çizikler oluşturulur. Bu işlem anlık, çok kısa süreli ince bir sızı dışında hiçbir rahatsız edici bir etkisi ile sürmez. Tekrar kupa konulur. Hastaya uygun gerekli süre beklendikten sonra kupalar alınır. Bölge temizliği yapılıp, hacamat bantları ile kapatılır.
KUPA TERAPİNİN EN YAYGIN YANLIŞ UYGULAMALARI NELERDİR?
- Tedavi mekanizmasının anlaşılmadan uygulanması
- Hijyen kurallarına riayet etmemek
- Teşhissiz uygulamak
- Gereğinden az veya çok kupa ile az veya çok sıklıkla uygulamak
- Ön vakumlamanın yapılmaması (ön ters basıncın uygulanmaması)
- Vakumlamanın gereğinden sert ve daha uzun süre uygulanması
- Derin kesi uygulanması
- Gerekli ek tedavilerin ihmal edilmesi
İlgili eğitimi alan sağlık çalışanları haricindeki kişiler tarafından bu terapiler uygulandığı takdirde; çok güvenilir yöntem olmaktan çıkabildiği; ciddi komplikasyonların oluşabileceği, hatta ölüme bile sebep olabileceği birçok haberde de görülmektedir
Uygulanan bölgede şiddetli ağrı. Sağlıklı kılcal damarların parçalanması ve dokuların zarar görmesi. Zayıf derilerde derinin altında su toplanması. Deri yanıkları. Uzun süren ödemler. Sinir dokusunda meydana gelen tahribat. Dolaşım bozuklukları. Yanlış uygulama sonucunda oluşur.
Kupa uygulamasından sonra bölgesel kan stazı olması ise normaldir. Bu kendiliğinden iyileşir. Bununla birlikte staz ileri derecedeyse o bölgenin kullanılmasına son verilmelidir. Eğer su toplaması varsa, küçük olanları kendi kendine iyileşir. Büyük olanları ise steril iğne ile delinerek boşaltılabilirler.
KUPA TERAPİSİ’NDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR NELERDİR?
Açık yara olan, dermatitli, enflamasyonlu, ülserli, varisli, mantarlı bölgelerin üzerine uygulanmamalıdır.
Yüksek ateş, Kramp, Epilepsi, Konvülziyon, Kanama Bozukluklarında gibi durumlarda hekim kararı ile gerekli ise uygulanır, çoğunlukla ilk tercih değildir
Gebelik sırasında kullanımı ile ilgili çalışma yeterli değildir, yine gerekli ise hekim kararı ile uygulanır ancak gebelik esnasında karın ve bel bölgesine kesinlikle uygulanmamalıdır.
Hasta rahat bir pozisyonda durmalı ve geniş kas kitlelerinin üzerleri seçilmelidir.
Kemik doku yüzeyinde uygulanmamalıdır. Tibia üstü gibi. Kupanın cilde takılacak kenarları, yuvarlak, düz, pürüzsüz olmalıdır, kenarında herhangi bir kırık olmamalıdır, aksi takdirde cildi zedeleyebilir.
Tedavi edilecek bölgeye uygun büyüklükte kupa seçilmelidir.
Kupanın bırakılma süresi genellikle 10-15 dakikadır. Daha uzun süreler su toplanmasına neden olabilir.
Kupa çıkartılırken el hareketleri kibar ve yavaş olmalıdır. Çıkartma sırasında kenardaki cilde bastırarak, vakumlu bölgeye hava girişi sağlanmalıdır veya kupa üstündeki kısım hava aldırıldıktan sonra kupa kendini bırakınca çıkartılmalıdır. Kupayı hızla çekmek veya döndürerek almak cildi zedeleyebilir.
Hızla ateş yakma yönteminde ateş kupanın içerisinde gezdirilirken, kupa ağzına çok yaklaştırılmamalıdır. Aksi takdirde ciltte yanık gelişebilir.
KUPA TERAPİLERİ UYGULANMAYACAK DURUMLAR
Trombofilebit (damarda pıhtı), aktif yaralar, cerrahi yaralar, dekompanse (kontrol altında olmayan) kalp hastalığı, anemi (hemoglobin 9,5mg/dl`nin altı, kansızlık), hemofili (kan hastalıkları), kanama/pıhtılaşma bozukluğu öyküsü, antiagregan (kan sulandırıcı) ilaç kullanımı durumunda ve varisin doğrudan üzerine kupa uygulanması tavsiye etmeyiz
HACAMAT TEDAVİSİ NE ZAMAN UYGULANIR?
Hastalarımızın şikayetleri çerçevesinde akupunktur ilmi temelinde seanslarını planlarken , kupa terapi yöntemlerini de seanslar içinde daha etkin tedavi desteği için kullanırız .
Hacamat Kupa Terapisi hicri takvime göre uygun günlerde uygulamak vazgeçilmezimizdir.
Akupunktur meridyen sisteminden doğru noktalara uygulanan yaş kupa, kuru kupa, sıcak kupa terapi gibi yöntemler endikasyonlar çerçevesinde akupunktur seansı içinde de uygulanır ve İyileşme sürecinde hacamat tedavisinin destekleyici etkisi büyüktür.
Hicri Takvime göre hacamat tedavisi ilişkisinde ayın dünya üzerinde olan med-cezir etkisinin insan üzerindeki etkisi ile bu uygulama Peygamber Efendimizin (S.A.V.)’in tavsiyeleri ile Ay dolunay haline gelip küçülmeye başladıktan sonra kan aldırmak esasına dayanmaktadır.
Ayın on dördünde- dolunayda vücuttaki kan ile beraber toksinler ağır mettaller harekete geçip cilde doğru hareket ederler. Derideki kan yoğunluğu artmaya başlar. Bu vakit kan alındığında iyi ve safi kan çok akar, fakat zararlı maddeler az gelir. Ayın on dördünden sonra ay küçülmeye başladığında temiz kan içeri döner, buna mukabil kanla dışarı hareket etmiş zararlı toksik maddeler ağır metaller, hücrelerin metabolik atıkları, kullanamadığı sentetik moleküler , Gıda katkı maddeleri içindeki toksik yükler(MSG monosodyum glutamat) , molekül yapıları büyük olduğu için dışarıda kalıp kanla beraber hemen içeriye dönemez. Bu dönemde yapılacak hacamat ile vücut zararlı maddeler normal zamandan fazla temizlenir.
Bu esasla Hicri Ay takvimine göre Hicri her ayın 17.-19.-21. günleri detoks etkisinin de artması ile tavsiye edilmiştir. Kısacası her hicri ayın ikinci yarısındaki tekli günlerde (15, 17 19, 21, 23, 25, 27. günler) yaptırılması da uygun olur.
Herhangi bir rahatsızlığı olmayanlar koruyucu sağlık amacı ile yılda 2-3 defa sonbahar ve ilk bahar ayalarında hacamat yaptırabilirler.
Hekim İbni-Sina’, El Kanun fit Tıp isimli ünlü eserinde hacamatın avantajlarını belirtirken, kan almak için en uygun vaktin sabah ve gündüzün ikinci ve üçüncü saatleridir ikindi vaktinden önce olduğunu söylerken (el-Ķānûn fit tıb, I, 212) Zehrâvî ise bu konuda vakit tayinine gerek olmadığını söylemiştir (et-Taśrîf, II, 541).